THIỆN ĐẠO tổ
sư
Cao tăng Trung quốc, Thiện Đạo đại sư, đời nhà Đường, người
ở Lâm Truy, tỉnh Sơn Đông. (thuyết khác nói là huyện Hu Di tỉnh An Huy) hiệu
Chung Nam đại sư, họ Châu. Sư là tổ thứ ba của tông Tịnh-độ, cũng tức là người
tập đại thành phái Đàm Loan, phái Đạo Xước thuộc tông Tịnh-độ.
Lúc ấu niên, sư xuất gia với pháp sư Minh Thắng ở Mật châu,
tụng các kinh Pháp Hoa, Duy-ma. Về sau, nhân được đọc kinh Quán Vô Lượng thọ,
vô cùng xúc cảm, buồn vui lẫn lộn, sư liền tu Thập Lục Quán. Năm 641 đời Đường
sư đến chùa Huyền Trung ở Tây Hà, yết kiến ngài Đạo Xước, tu học Phương Đẳng
Sám Pháp và nghe giảng kinh Quán Vô Lượng Thọ. Vào những năm Trinh Quán, nhân
đọc baì văn Tịnh-độ “Cửu Phẩm Đạo Tràng”
của Đạo Xước thiền sư ở Tây Hà, ngài
rất mừng bảo: “Đây mới thật là cánh cửa mầu nhiệm để đi vào cảnh giới chư Phật.
Nếu tu theo những hạnh nghiệp khác thì quá vời xa, quanh quất, mông lung, khó thành tựu được gì, chỉ có pháp môn này
mới thật là mau chóng thoát ly sanh tử!”
Từ đó, ngài siêng năng khổ luyện sớm hôm bằng cách lễ bái
tụng niệm. Không lâu sau, chứng được Niệm Phật Tam-muội, ở trong định thấy cảnh
trang nghiêm của Tịnh độ. Sau sư đến chùa Quang Minh ở Trường an truyền bá pháp
môn Tịnh Độ. Sư hành trì tinh nghiêm, hằng ngày thường chấp tay ngồi kiết-dà
theo kiểu Ấn-độ, nhất tâm niệm Phật, đến khi kiệt sức mới thôi.
Ngài lại đến kinh đô khuyến khích các vị tỳ-kheo,
tỳ-kheo-ni, và nam nữ cư sỹ tại gia cùng nhau niệm Phật. Mỗi khi ngài nhập thất
quỳ niệm Phật, nếu chưa đến lúc kiệt sức thì cương quyết không chịu lui nghỉ.
Lúc chấm dứt kỳ kiết thất, ngài lại vì đại chúng mà diễn giảng pháp môn
Tịnh-độ. Hơn ba mươi năm, không có chỗ ngủ nhất định nào khác, không nhìn ngó
người nữ, cũng không nhận sa-di lễ bái, tránh xa danh lợi, không thọ nhận sự
cúng dường, đại sư vừa hóa đạo vừa chuyên tu, chưa từng biếng trễ.
Hằng ngày, thường nghiêm trì giới hạnh không bao giờ sai
phạm mảy may. Khi được cúng dường thức ăn ngon quý, ngài đem dâng cho đại
chúng, còn riêng phần mình chỉ dùng những vật phẩm bình thường mà thôi. Mọi của
cải và tiền bạc mà tín đồ phật tử hiến cúng, đều được ngài dùng để viết chép
kinh “Phật thuyết A Di Đà” và họa cảnh Tây Phương Tịnh-độ, rồi đem biếu tặng
cho những người tu học niệm Phật. Nếu còn thừa, thì ngài dùng vào việc sửa sang
chùa tháp, thắp đèn nối sáng, chứ không hề cất giấu hoặc để dành.
Khi sư hóa đạo tại các châu ở Kinh Hoa, ngưỡng mộ đức hạnh
của Sư, có người phát nguyện tụng kinh A Di Đà từ mười vạn đến ba mươi vạn
biến, có người trong thời khóa hằng ngày xưng danh hiệu Phật từ một vạn đến
mười vạn biến, có người chứng được Niệm Phật Tam-muội và vãng sanh Tịnh-Độ, có
người ẩn thân vào núi cao, sống trong rừng sâu, xả mạng đốt thân. Thời vua Cao
Tông, tại Long Mông ở Lạc Dương có tạo lập tượng Phật Lô-Xá-Na, sư đảm nhiệm
chức vụ Kiểm Giảo.
Tông Tịnh Độ do sư xiển dương và xác lập đặc biệt được gọi
là Thiện Đạo Lưu, là một trong những điểm đặc sắc của Phật Giáo đời Đường.
Năm 1909, các học giả người Nhật như Quốc Thụy Siêu tìm
được những mảnh rời rạc của Vãng Sanh Lễ Tán Kệ và kinh A Di Đà ở gần Thổ Dụ
Câu (Toyuk), là nền cũ của nước Cao Xương (thuộc phía đông Thổ Nhĩ Kỳ). Sau đó
lại có thêm văn phát nguyện của sư. Có lẽ là một trong mười vạn quyển kinh A Di
Đà do sư viết tay ngày xưa.
Quán Vô Lượng Thọ Phật Kinh Sớ cũng gọi là Quán Kinh Tứ
Thiếp Sớ, được truyền đến Nhật bản vào thế kỷ thứ VIII, lưu truyền rất rộng, vị
tăng người Nhật là Pháp Nhiên (Nguyên Không) y cứ vào sách này mà sáng lập tông
Tinh Độ Nhật bản, đồng thời tôn sư làm cao tổ.
Sư thị tịch vào ngày 14 tháng 3 năm 681 (có thuyết nói ngày
27) thọ 69 tuổi. Đệ tử gồm có: Hoài Cảm, Hoài Uẩn, Tịnh Nghiệp...
Tác phẩm: Quán Vô Lượng Thọ Phật Kinh Sớ 4 quyển, Tịnh Độ
Pháp Sự Tán 2 quyển, Quán Niệm Pháp Môn 1 quyển, Vãng Sanh Lễ Tán Kệ 1 quyển,
Bát-chu Tán 1 quyển, Ngũ Chủng Tăng Thượng Duyên Nghĩa 1 quyển.
Bậc xuất gia cũng như người tại gia đều quy hướng theo đức
độ hoằng hóa của ngài rất đông, và người phát tâm niệm Phật rất nhiều, kể đến
số hằng vạn. Nhóm này thì tụng kinh A Di Đà từ mười vạn đến năm mươi vạn biến,
nhóm kia thì mỗi ngày đêm niệm Phật từ mười ngàn đến một trăm ngàn câu Nam mô A
Di Đà Phật. Trong số đó, không thể đếm xiết những người hiện tiền chứng Niệm
Phật Tam Muội, lúc lâm chung được xuất hiện điềm lành, minh chứng cho việc vãng
sanh thành tựu.
Có người hỏi:
- ”Niệm Phật quyết chắc được vãng sanh chăng?”.
Ngài
đáp:
- ”Nếu như ông dốc trọn lòng tin và thực hành, chắc chắn sẽ
được toại nguyện!”
Nói xong, ngài tự niệm Nam
Đại
sư có bài kệ khuyên tu niệm Phật như sau:
Da mồi tóc bạc lần lần
Lụm cụm bước run mấy
chốc
Dù chất vàng ngọc đầy
nhà
Vẫn khổ suy già bịnh tật
Dù hưởng khoái lạc ngàn
muôn
Đâu khỏi vô thường chết
mất?
Duy một đường tắt thóat
ly
Chỉ niệm
Có người chất vấn :
Sao hòa thượng không
dạy quán tưởng kim thân và cảnh giới của Phật, mà lại dạy chấp trì danh hiệu A
Di Đà ?
Ngài đáp rằng:
Chúng sanh thời nay, bên ngoài thì chướng duyên rất nặng,
bên trong thì tâm trí thô tạp, thức thần dễ tán động, mà cảnh Tịnh độ thì vô
cùng vi tế, thắng diệu, cho nên, nếu thực hành pháp Quán Tưởng thì khó thành
tựu (không thể kham tu nổi!). Vì thế,
đức Phật xót thương chúng sanh mà khuyên thẳng nên xưng niệm danh hiệu. Chính
vì xưng danh là pháp dễ thực hành, nếu cứ
giữ mỗi niệm nối nhau như thế mà hành trì suốt đời, thì mười kẻ xưng niệm
chắc chắn mười kẻ được vãng sanh, trăm người xưng niệm hồng danh A Di Đà thì
trăm người được về tịnh-độ.
Tại vì sao thế ?
Vì không duyên tạp bên ngoài, nên dễ được chánh niệm. Vì cùng tương ưng với Bản Nguyện của A Di Đà.
Vì không trái với kinh giáo. Vì thuận theo lời Phật và chư vị tổ sư chỉ dạy.
Nếu bỏ việc chuyên nhất tâm ý xưng niệm danh hiệu Phật, mà tu xen tạp những hạnh
khác, thì trong trăm ngàn người chỉ hy vọng được ba bốn kẻ vãng sanh .
Bởi tại sao?
- Vì tạp hạnh nên phát sanh tạp duyên, khiến tâm trí dễ bị
loạn động, đưa tới việc đánh mất chánh niệm.
- Vì không phù hợp với Bản nguyện tiếp dẫn của Phật A Di Đà
- Vì trái với kinh giáo và lời dạy của Phật, Thánh - Vì sự buộc niệm không nối
tiếp nhau. - Vì tâm không thường nghĩ nhớ tới ơn đức bao la của chư Phật.- Vì
tuy hành đạo mà thường tương ưng với danh lợi - Vì lòng thường chao đảo, sôi
nổi mà hùa theo tạp duyên bên ngoài, làm ngăn trở chánh hạnh vãng sanh của mình
và người chung quanh.
Gần đây, hàng xuất gia cũng như tại gia đã chấp nê
những hiểu biết không đồng đều, kẻ thì chuyên nhất tâm ý mà xưng niệm danh hiệu
A Di Đà, người thì ưa tu hành tạp nhạp đủ thứ công hạnh khác nhau. Xin khuyên
nhắc: Nếu chuyên niệm Phật, tất mười người đều được vãng sanh cả mười. Nếu như
tạp tu mà không chí tâm, thì trong ngàn người khó mong được một. Nguyện tất cả
quý vị đều nên chín chắn tự suy xét kỹ!
Lại người niệm Phật đi đứng nằm ngồi, phải cố gắng
nhiếp tâm ngày đêm chớ rời danh hiệu Nam
Đại sư cũng từng dạy phương pháp giữ vững chánh niệm
trong lúc lâm chung như sau:
Người niệm Phật khi sắp mãn phần, muốn được sanh về
tịnh độ, thì điểm cần yếu là đừng nên sợ chết. Phải thường nghĩ thân này nhơ
nhớp, biết bao đều khôí lụy trói vây! Nếu bỏ được thân huyễn hôi nhơ, sanh về
Cực lạc thọ thân kim cương thanh tịnh, sẽ thoát khỏi luân hồi khổ thú, hưởng vô
lượng sự an vui. Ví như bỏ chiếc áo cũ rách đổi lấy đồ trang phục quý báu nhất
trên đời, còn điều chi đáng thích ý bằng! Nghĩ như thế, buông hẳn thân tâm,
không còn lo buồn tham luyến. Lúc vừa có bịnh, liền tưởng đến sự vô thường, một
lòng niệm Phât chờ chết. Nên dặn thân thuộc chớ lộ vẻ bi thương, chớ nên cùng
bàn việc hay dở trong nhà. Nếu có ai đến thăm, chỉ khuyên nên vì mình mà xưng
niệm danh hiệu Phật, tuyệt đối đừng hỏi thăm những chuyện chi khác. Cũng không
nên dùng lời dịu dàng an ủi, chúc cho sớm lành mạnh vì đó chỉ là chuyện bông
lông vô ích, vô nghĩa. Phải báo trước cho quyến thuộc biết, lúc mình bịnh ngặt
sắp chết, đừng rơi lệ thương khóc, hoặc phát tiếng than thở âu sầu, làm kẻ lâm
chung rối lọan tâm thần, lạc mất chánh niệm.
Nói tóm lại, tất cả chỉ giữ một việc xưng danh trợ
niệm cho đến khi tắt hơi. Nếu lại được bậc thiện tri thức hiểu rành pháp môn
Tịnh-độ, thường đến nhắc nhở, khuyên bảo, thì thật là phước đức biết bao! Nếu
giờ phút lâm chung mà biết áp dụng phương pháp này, tất sẽ được vãng sanh không
còn nghi ngờ chi nữa.
Việc vượt qua cửa ải sống chết là điều rất quan hệ,
một sự kiện vô cùng lớn lao của kẻ hành trì, phải tự mình gắng sức mới được.
Nếu một niệm sai lầm, e nhiều kiếp sẽ chịu khổ lụy, đâu có ai thay thế cho mình
được ư? Phải chú ý nghĩ suy và ghi nhớ kỹ!
Một hôm, đại sư bỗng bảo các đệ tử rằng: “Thân này
đáng chán, ta sắp về Tây-phương tịnh độ!”.
Nói xong, ngài tự leo lên cây liễu trước chùa, chắp
tay hướng về Tây mà chúc nguyện rằng: ”Xin
Phật và Bồ-tát tiếp dẫn con, khiến cho con không mất chánh niệm. Được sanh về
Cực Lạc!”. Nguyện xong, ngài gieo mình xuống nhẹ nhàng như chiếc lá rơi, ngồi
kiết-dà ngay thẳng trên mặt đất.
Đại chúng vội chạy đến xem, thì ngài
vừa tắt hơi viên tịch.
No comments:
Post a Comment